I,MeMyself

I,MeMyself

Saturday, May 10, 2014

" छत्रपती शिवाजी महाराज कि जय "

छत्रपती शिवाजी महाराज कि ………. म्हणाल्यावर ज्याच्या तोंडी आपसूक " जय " येत तो मराठा……




महाराज दरबारात प्रवेशताना जी ललकारी दिली जायची तीला मराठीत गारद म्हाणतात
ऊर्दूमध्ये ह्या ललकारीला अल्काब तर संस्कृतमध्ये बिरुद किंवा बिरुदावली म्हाणले जाते
छत्रपती शिवरायांची अल्काब व तिचा अर्थ आपण समजून घेण्याचा प्रयत्न करूयात
दुर्गपती - गडकोटांचे अधिपती, ज्यांचे गडकोटांवर आधिपत्य (राज्य) आहे असे

गज-अश्वपती - असे महाराज ज्यांच्याकडे त्यांच्या मालकीचे हत्ती व घोड्यांचे दल आहे
त्यावेळी हत्ती हे वैभवाचं प्रतिक समजलं जायचं
तर हा शब्द आपण वैभवसंपन्न असही म्हणू शकतो

भूपती प्रजापती - वास्तविक राजाभिषेक म्हणजे राज्यकर्त्याचा भुमिशी झालेला विवाह आहे म्हणजेच त्या शासनकर्त्याने त्या भुमिचे व प्रजेचे वर हे पद स्विकारले आहे व तो यांचे सर्वथा रक्षण करणार
हे त्यांचे प्रथम कर्तव्य आहे

सुवर्णरत्नश्रीपती - नानाविध हिरे माणिक मोती व सुवर्ण ( सोने ) ह्याच्यावर ज्याचे आधिपत्य ( मालकी ) आहे शिवरायांच्या बाबती ३२ मणी सिंहासनाचे १ क्रोड होनांचे अधिपती

अष्टावधानजागृत - आठ प्रहर आठ दिशांवर जागृत लक्ष असणारे भूपाल ( राजा )

अष्टप्रधानवेष्टीत - ज्यांचा पदरी प्रत्येक शास्त्रात निपूण असलेले आठ प्रधान आहेत
आणि राज्यकारभारात त्यांचा सल्लाही घेणारे राजे

न्यायालंकारमंडीत - कर्तव्यकठोर, न्यायकठोर सत्याच्या व न्यायाच्या बाजूने निकाल देणारे महाराज

शस्त्रास्त्रशास्त्रपारंगत - प्रत्येक शस्त्रविद्येत व शास्त्रात पारंगत (निपूण) असलेले राजे

राजनितीधुरंधर - राजकारणात ( राजनितीमध्ये ) तरबेज असलेले राजे

प्रौढप्रतापपुरंधर - पराक्रम करून ज्यांनी आपला ठसा उमटवला असे परमप्रतापी राजे

क्षत्रियकुलावतंस - क्षत्रिय कुलात जन्म घेतलेले व त्यात सर्वात ऊंच प्रतीचा ( अवतंस ) पराक्रम गाजवलेले राजे

सिंहासनाधिश्वर - जसा देव्हार्यात देव शोभून दिसतो तसेच सिंहासनावर शोभून दिसणारे सिंहासनाचे अधिपती

महाराजाधिराज - सर्व भूपालांमध्ये उठून दिसतो व सार्या राजांनी ज्यांचे मांडलिकत्व स्विकारावं असे राजा

राजाशिवछत्रपती - ज्यांच्यावर सुवर्णाची छत्रचामरे ढळत आहेत अथवा ज्यांच्यावर प्रजेने छत्र धरून आपला अधिपती स्विकारले आहे किंवा ज्यांच्या नभाने छत्र धरले आहे असे शिवराय

मुजरा.......राजं..........मुजरा....../




राजश्रिया विराजित सकळगुणमंडळीत प्रौढ प्रताप पुरंदर क्षत्रियकुलावतंस सिँहासनाधीश्वर हिंदवी  स्वराज्य संस्थापक भोसलेकुलदीपक,  मुघलदल संहारक, कीर्तिवंत, बुद्धिवंत , राजाधिराज योगीराज, दुर्गपती,गज-अश्वपती,भूपती प्रजापती,राजनितीधुरंधर ,
शस्त्रास्त्रशास्त्रपारंगत ,अष्टावधानजागृत,न्यायालंकारमंडीत,सुवर्णरत्नश्रीपती श्रीमंत श्री  श्री   श्री  छत्रपती शिवाजी महाराज कि जय



रा घो 

5 comments:

  1. अप्रतिम माहिती दिलित दादा...आभार

    ReplyDelete
  2. राहुल वाघFebruary 10, 2018 at 2:09 AM

    छान माहिती

    ReplyDelete
  3. 👌👌👌👌खूप छान माहिती दिली.
    🙏🙏धन्यवाद 🙏🙏

    ReplyDelete
  4. खुपचं छान माहिती आहे .
    खुप खुप धन्यवाद भाऊ.

    ReplyDelete
  5. अतिशय सुंदर आणि महत्वपूर्ण माहिती दिली आहे, प्रत्येक मराठी मनाला या बिरुदावलीचा अर्थ माहित असला पाहिजे 🙏
    !!जय शिवराय!!
    !!*जय जिजाऊ!!

    ReplyDelete